Αφιέρωμα στον οργανοποιό Γιάννη Καρβούνη

0
2089

Hellas-today.gr

Του Αντρέα Καρακούση

Ο Γιάννης ο Καρβούνης αν και μετρά πια πάρα πολλά χρόνια στο χώρο της μαγικής τέχνης της κατασκευής του Μπουζουκιού… είναι η περίπτωση εκείνου του μάστορα που ποτέ δεν έχασε την όρεξη του να ψάχνει διαρκώς για το πως θα κατασκευάσει ένα όργανο καλύτερο από εκείνο που έχει ήδη δημιουργήσει…

Πως άρχισαν όμως όλα για τον ιστορικό – θα λέγαμε – μάστορα του Μπουζουκιού; … Ήταν στα 1984 όταν ο Γ. Καρβούνης άρχισε να φτιάχνει όργανα… από χόμπι, ερασιτεχνικά ας πούμε… – Άραγε, τότε, πως να γνώριζε ότι μετά από κάποια χρόνια… θα ΄΄υποκλίνονταν΄΄ μπροστά του… εξαιτίας του υψηλού επιπέδου στο οποίο θα έφτανε… πολλοί, πάρα πολλοί από τους μεγάλους δεξιοτέχνες του οργάνου…

Ο Γιάννης Καρβούνης ως τότε έπαιζε Μπουζούκι και μάλιστα είχε φτάσει στο σημείο να παίζει και επαγγελματικά (ως τα 26-27). Όλα ξεκίνησαν από τον πατέρα του – που ήταν πολύ φίλος με τον Μπαγιαντέρα – και έμαθε στο γιο Τρίχορδο. Ο Γιάννης όμως δεν έμεινε εκεί. Γρήγορα πέρασε και στη σπουδή του τετράχορδου γιατί αγάπησε και τα δύο Μπουζούκια…

Άλλωστε, το ότι έχει τη δυνατότητα να παίξει καλά, με το σωστό ύφος και το ότι ξέρει την τεχνική του τρίχορδου και του τετράχορδου… αυτά φαίνονται όταν δοκιμάζει τα πρωτοκούρδιστα όργανα που συνεχώς κατασκευάζει…

Ο Καρβούνης… πριν αρχίσει το 1984 να φτιάχνει μπουζούκια… είχε μια πρώτη δουλειά. Ήταν επαγγελματίας οδηγός, οδηγός νταλίκας συγκεκριμένα και προφανώς εργαζόταν αρκετά σκληρά και έντονα. Όμως – το είπαμε – έπαιζε ήδη αρκετά χρόνια μπουζούκι και το εθνικό μας όργανο του είχε κλέψει την καρδιά με τέτοιο τρόπο που η πορεία θα ήταν μοιραία γι’ αυτόν…

Όταν ξεκίνησε – από χόμπι όπως είπα – να φτιάχνει τις πρώτες κατασκευές… θα ήταν πια αδύνατο να αφήσει από τα χέρια του τη ράσπα, τη λίμα, το σκαρπέλο και όλα τα άλλα εργαλεία… εργαλεία που θα αποτελούσαν πια την προέκταση της ψυχής του, μια λαϊκής πειραιώτικης ψυχής που αγάπησε βαθιά τον παραπονιάρικο στεναγμό του Μπουζουκιού, εκείνο τον ερωτικό, τον κρυστάλλινο ήχο που συνεπήρε κάθε καρδιά ελληνική – και όχι μόνο – με τις βαριές, περήφανες και ασυγκράτητες πενιές…

Αυτός όμως ίσως να αγάπησε τελικά ίσως περισσότερο από κάθε άλλον το μπουζούκι! Ναι ίσως και να είναι γεγονός αυτό! Και όχι υπερβολή… αν σκεφτεί κάποιος πως κανένας δεν του έδειξε τα μυστικά της Τέχνης της οργανοποιίας…

Την εποχή εκείνη βέβαια – όπως όλοι οι σχετικοί με το Μπουζούκι γνωρίζουν – υπήρχε ο Ζοζέφ ο Τερζιβασιάν ο οποίος ήταν μια απόλυτη κορυφή! Είχε φτάσει πολύ ψηλά την Τέχνη και στο μαγαζί του συχνάζανε τα τότε θηρία του οργάνου! Αρκεί να αναφέρουμε ότι ο Ζοζέφ είχε φτιάξει μπουζούκια για τον Μανώλη το Χιώτη, για τον Γιώργο τον Ζαμπέτα αλλά και για πολλούς άλλους…

Σε αυτό το ναό της οργανοποιίας, στο εργαστήριο του Ζοζέφ μπαινόβγαινε ο Γιάννης ο Καρβούνης βλέποντας όσο μπορούσε από κοντά τον τρόπο που ο Αρμένης μάστορας δούλευε και προσπαθώντας να πάρει ό,τι μπορούσε από έναν Ζοζέφ που… δεν έδειχνε, που δεν αποκάλυπτε τη δουλειά του…

Ήταν λοιπόν συνέχεια ο Γ. Καρβούνης στο εργαστήριο του Ζοζέφ και μια και τον συμπαθούσε ο ξακουστός μάστορας… δεν έχανε την ευκαιρία να καταλάβει πως μπορεί να φτιαχτεί ένα Μπουζούκι, πως μπορούν μερικά κομμάτια ξύλου να μετουσιωθούν σε πολύ καλό ήχο…

Όμως, όπως είπα, ο Ζοζέφ δεν του έμαθε, δεν έδειχνε και έτσι αργότερα – για ένα μόνο απόγευμα – του έδειξε κάποια πράγματα ο Πέτρος ο Χανουκιάν που ήταν ο βασικός βοηθός του Οννίκ Τσακιριάν… – Και… αυτό ήταν! Ο Καρβούνης κλήθηκε να ανακαλύψει μόνος του… όλα μα όλα τα υπόλοιπα, όλα τα δύσκολα, όλα εκείνα που τελικά τα ανακάλυψε και δε σταμάτησε να τα εξελίσσει ποτέ… για να φτάσει τελικά στην κορυφή…

Θα εργαστεί σκληρά… όπως και μέχρι τώρα που όταν περνάς έξω από το μαγαζί του σπάνια δε θα δεις μέσα φως… μια και κλείνει συχνά 18ωρα εργασίας…

Στην αρχή, το εργαστήριό του θα είναι η ταράτσα του σπιτιού μέχρι – τελικά – να φτάσει να ξεκινήσει την επαγγελματική ενασχόληση το 1995 για να παραδώσει στους φτασμένους της δουλειάς αλλά και στις νέες γενιές μπουζουξήδων τον ήχο του…

Έναν ήχο που είναι αρωματισμένος από τις αιθέριες πενιές του Ζαμπέτα, ποτισμένος από την άγρια μελαγχολία του Ρεμπέτικου και βαρύς, παραπονεμένος και ασήκωτος σαν τον άνθρωπο που τα έχει χάσει όλα σε αυτή τη ζωή και θέλει ν’ ανέβει και να τραγουδήσει, στο πιο ψηλότερο βουνό, ν΄ακούγεται στην ερημιά, ο πόνος του με την πενιά…

Αυτός, αυτός ακριβώς είναι ο ήχος του Γιάννη του Καρβούνη, του ακούραστου μάστορα και αυτή έμελλε να είναι η τρέλα, η αδυναμία της ζωής του, αυτό το μικρό όργανο που δεν είναι γι’ αυτόν ένα απλό ξύλινο αντικείμενο που βγάζει ωραίο ήχο μα μια… παιδική ψυχή που την πλησιάζει στοργικά και πατρικά για να της προσφέρει όλη εκείνη τη δεξιοτεχνία που απέκτησε στο μάτι, στο χέρι, στην αισθητική και να την κάνει να παράξει ολόγλυκους, λεβέντικους, σπαρακτικούς και εν τέλει λαϊκούς ελληνικούς ήχους…

Ο Γιάννης Καρβούνης όμως έχει και μία άλλη πλευρά. Είναι ικανός να φτιάξει ένα καταπληκτικό όργανο για κάποιον που δεν καταλαβαίνει την ηχητική του αξία. Είναι μάλιστα όσο πρέπει έντιμος στη δουλειά αυτή ώστε να μην κάνει διακρίσεις! Μπορεί λοιπόν να φτιάξει ένα καταπληκτικό Μπουζούκι και να το προσφέρει. Το θέμα είναι και ο πελάτης να μπορεί να εκτιμήσει τον ήχο που έρχεται στα χέρια του. Γιατί ένα καλό όργανο πάνω απ΄όλα είναι ήχος. Η ομορφιά, η όμορφη φιγούρα, τα όστρακα… έπονται…

Ο Καρβούνης είναι από εκείνους τους ευσυνείδητους κατασκευαστές που δεν διαχωρίζουν τα Μπουζούκια σε επαγγελματικά και ερασιτεχνικά – μαθητικά… – Γι’ αυτό και εκείνο που πουλάει.. είναι ο ήχος… – Έχει δηλαδή μια τιμή για τον ήχο… και από εκεί και πέρα η τιμή του Μπουζουκιού διαμορφώνεται με βάση το τι θέλει ο πελάτης του να έχει αυτό πάνω (ιδιαίτερα ξύλα, όστρακα, κλπ κλπ…)

Για τον Γιάννη τον Καρβούνη, όμως, πρέπει να πούμε πολλά ακόμα πράγματα καθώς δεν μπορεί αυτός ο ιστορικός οργανοποιός να εξαντληθεί σε μερικές γραμμές… – Γι’αυτό θα επανέλθουμε – ελπίζουμε σύντομα – με το δεύτερο μέρος αυτού του αφιερώματος…

Το σύνολο του περιεχομένου του Hellas-Today.gr διατίθεται στους επισκέπτες αυστηρά για προσωπική χρήση. Απαγορεύεται η χρήση ή επανεκπομπή του, σε οποιοδήποτε μέσo, μετά από ή χωρίς επεξεργασία, αν δεν υπάρχει γραπτή άδεια του εκδότη.

Π