Hellas-today.gr
Του Αντρέα Καρακούση*
Σύρος…
Το τρίτο μέρος στο οποίο έζησε – έστω και για μικρό διάστημα – ο Μίκης Θεοδωράκης – μετά τη Χίο και τη Μυτιλήνη – ήταν η αρχόντισσα των Κυκλάδων, η Σύρος. Ο Μίκης ήταν τώρα πια 5 χρονών και η οικογένεια του Γεωργίου Θεοδωράκη εγκαταστάθηκε στο νησί ύστερα από μια ευμενή μετάθεση που του έδωσε η βενιζελική παράταξη.
Στο πανέμορφο, όμως, αυτό μέρος δεν έμεινε πολύ ο πρωταγωνιστής της εκτενούς αυτής βιογραφίας. Στο μικρό, ωστόσο, αυτό διάστημα έδειξε ότι ήταν ένα παιδί με έντονες ευαισθησίες και αναπτυγμένες αισθήσεις:
Έτσι, μια και το σπίτι που κατοίκησαν έπρεπε να βαφτεί για να είναι κατοικήσιμο… ο Μίκης αμέσως γοητεύτηκε από την μυρωδιά της μπογιάς και ήθελε με μανία να γίνει τότε ζωγράφος! Λάτρευε τη μυρωδιά των χρωμάτων και ίσως και τα χρώματα της ίδιας της νησιώτικης ομορφιάς να του διέγειραν έντονα την – έτσι και αλλιώς – πλούσια φαντασία του…
Στην Αθήνα…
Στη Σύρο, όμως, η οικογένεια – όπως το είπαμε και παραπάνω – δεν έμεινε πολύ. Την εποχή εκείνη, η τριμελής οικογένεια ήρθε για λίγο καιρό στην Αθήνα. Ο Μίκης – παρά τις ευαισθησίες του και την αγάπη που είχε για τη μουσική (και η οποία είχε εκδηλωθεί μέσω του γραμμοφώνου) – δεν έπαυε να είναι ένα μικρό και άτακτο παιδί! Έτσι, μια μέρα που ο πατέρας του αρνιόταν να του αγοράσει ένα ποδήλατο.. εκείνος σταμάτησε όλη την κυκλοφορία στην οδό Σταδίου! Και όχι μόνο αυτό αλλά ούρλιαζε κιόλας για να πείσει τον πατέρα του που φαίνεται πως δεν είχε τα χρήματα για την αγορά…
Η οικογένεια Θεοδωράκη.. δεν ήταν από τις οικογένειες που πεινούσαν αλλά δεν υπήρχε και κάποια άνεση! Τα περισσότερα παιδιά εκείνης της εποχής άλλωστε ήταν.. ξυπόλητα και η φτώχεια μεγάλη αλλά – όπως είναι φυσικό – ο Μίκης ως παιδί δεν μπορούσε να τα γνωρίζει όλα αυτά…
Ήταν, λοιπόν, ένα παιδί της γειτονιάς και μάλιστα με τρομερή ενέργεια! Και την ενέργεια αυτή… αλλά και τον θαυμασμό του για την αρμονία.. την πλήρωσε ένα παιδί που κινούνταν με έναν εντελώς αντιαρμονικό τρόπο! Το παιδί αυτό περπατούσε και έτρεχε περίεργα! Οι κινήσεις που έκανε με τα πόδια του δεν είχαν καμία σχέση με τις κινήσεις του κεφαλιού… – Αυτό το πράγμα, λοιπόν, ενοχλούσε τον Μίκη και του ζήτησε να μην τρέχει μπροστά του! Αλλά ο μικρός δεν τον άκουσε και τότε ο Μίκης πήρε μια πέτρα και – χωρίς να το καταλάβει – του άνοιξε το κεφάλι!
Το παιδί μάλιστα κατέληξε στο νοσοκομείο και τότε ο Μίκης πήγε και κρύφτηκε πάνω σε μια σιφονιέρα. Τότε μάλιστα έφτασε η αστυνομία αλλά και ο πατέρας του που είχε ήδη βγάλει τη ζώνη του… και μπορεί οποιοσδήποτε να φανταστεί τι θα ακολούθησε…
Η βόλτα της καρδιάς του…
Πέρα, όμως, από αυτές τις παιδικές ιστορίες – που δείχνουν τον δυνατό και τολμηρό χαρακτήρα του ΄΄Συνθέτη της Ρωμιοσύνης΄΄ – αξίζει να σημειώσουμε ότι η τότε Αθήνα του έκανε πολύ μεγάλη εντύπωση! Και πάνω από όλα του έμεινε αξέχαστη η βόλτα που έκανε με τους γονείς στην περιοχή της Ακρόπολης…
Όταν μάλιστα κατέβηκαν την οδό Αρεοπαγίτου… ο Μίκης είδε μαζεμένα όσα αυτοκίνητα δεν είχε δει ποτέ! Στα δε αθηναϊκά πεζοδρόμια έκαναν περίπατο γυναίκες της εποχής με τα μακριά τους φορέματα, με τα ωραία τους καπέλα και με ομπρέλες και οι άντρες φορούσαν ψάθινα καπέλα και κρατούσαν μπαστούνια… και όλα αυτά ήταν σαν ένα ονειρικό κινηματογραφικό ντεκόρ για τον μικρό που παρατηρούσε τα πάντα με ορθάνοιχτα μάτια… – Ένα ντεκόρ που μόνο στην Αθήνα συνάντησε και ποτέ πουθενά αλλού, όπως διηγείται…
Όπως, όμως, είπαμε, η οικογένεια έμεινε για πολύ λίγο στην Αθήνα διότι φαίνεται πως ο πατέρας – που ποτέ δεν έβαλε ως τότε πολιτικό μέσο – … επιχείρησε πια να ζητήσει μια καλύτερη μεταχείριση από τη βενιζελική παράταξη και έτσι πήρε την καλύτερη μετάθεση της ζωής του καθώς έγινε αναπληρωτής Διοικητής Ηπείρου και η οικογένεια έφυγε για τα Γιάννενα…
Ιωάννινα 1931
Ο Μίκης ήταν πια έξι χρονών στα Ιωάννινα και θυμάται αρκετά πράγματα από αυτό το γοητευτικό, από αυτό το πανέμορφο μέρος της χώρας μας στο οποίο θα έμενε ως τα επτά του χρόνια…
Στα Γιάννενα πήγε για πρώτη φορά στο κατηχητικό και εκεί είναι που ήρθε σε επαφή με τις θρησκευτικές μελωδίες τις οποίες τραγουδούσε μαζί με τα άλλα παιδιά, χορωδιακά. Να λοιπόν που πάντα βρισκόταν ένας τρόπος να έχει επαφή με τη μουσική ο μεγάλος μας συνθέτης. Μια πολύ απλή επαφή ακόμα όμως…
Θυμάται ακόμα τη γειτονιά που έμενε και βέβαια τη λίμνη των Ιωαννίνων. Τα περισσότερα παιδιά ήταν ξυπόλητα και ο Μίκης ντρεπόταν που φορούσε παπούτσια. Έτσι, τα έβγαζε και έτρεχε μαζί με όλο το τσούρμο! Στα Γιάννενα υπήρχε και η συνοικία των Εβραίων. Όμως, δεν τον άφηναν να πάει εκεί! Το ζήτημα ήταν καθαρά θρησκευτικό. Οι Εβραίοι είχαν σταυρώσει τον Χριστό…
Με τον πατέρα επισκέπτονταν πολλές φορές τη λίμνη των Ιωαννίνων και θυμάται την πανέμορφη φύση του εξαίσιου αυτού μέρους! Θυμάται έναν πανέμορφο κάμπο γεμάτο με παπαρούνες, θυμάται τα χέλια που τρώγανε, θυμάται επίσης τα κυνήγια που τους έφερναν οι διάφοροι φίλοι και τα πανέμορφα χρώματα που διέθεταν τα σκοτωμένα μικρά πουλιά…
Πάνω απ’ όλα θυμάται όμως τα φοβερά πάρτι που γινόντουσαν στο σπίτι τους! Το σαλόνι άνοιγε και τότε ο Μίκης χειριζόταν πάλι το γραμμόφωνο και επέλεγε τη μουσική. Οι μεγάλοι, λοιπόν, που τον έβλεπαν να είναι επικεφαλής αυτής της δουλειάς, του ζητούσαν να βάλει ταγκό και άλλες μουσικές για να διασκεδάσουν…
Τη χρονιά εκείνη των Ιωαννίνων ήρθε από την Κρήτη και ο παππούς του ο Μιχαήλ Θεοδωράκης, ο πατέρας του πατέρα του. Ένας ψηλός Κρητίκαρος με μεγάλα μουστάκια…
Ο γιος του, ο Γιώργος ο Θεοδωράκης, είχε πολύ μεγάλο σεβασμό στον πατέρα! Μπροστά του… φερόταν σαν παιδάκι και του μιλούσε μόνο στον πληθυντικό! Και ήταν και φοβερά αντιβενιζελικός. ο Μιχαήλ Θεοδωράκης, ο παππούς, είχε φοβηθεί ότι ο Βενιζέλος δεν ήθελε την ένωση με την Ελλάδα. Έτσι, έγινε πριγκιπικός διότι ο πρίγκηπας ήταν το σύμβολο της ένωσης με την Ελλάδα. Η αλήθεια βέβαια για τον Βενιζέλο και το θέμα της ένωσης δεν ήταν αυτή που αναφέρθηκε αλλά τότε το θέμα ήταν συγκεχυμένο…
Ο πατέρας από την άλλη ήταν Βενιζελικός και μάλιστα επειδή ήταν το δεξί χέρι του Στεργιάδη στη Σμύρνη… είδε στην πράξη όλη την προδοσία των Βασιλοφρόνων…
Με λίγα λόγια, μεταξύ πατέρα και γιου υπήρχε αυτή η διαφορά. Στο μεταξύ όμως – και ενώ η οικογένεια Θεοδωράκη βρισκόταν στα Γιάννενα το 1932 – έφτασε – προεκλογικά – ο Ελευθέριος Βενιζέλος στο σπίτι τους…
Επεισοδιακή συνάντηση με τον Ελευθέριο Βενιζέλο…
Ο Μίκης βρισκόταν εκείνη τη στιγμή στο δρόμο με τα άλλα παιδιά αλλά όταν είδε ένα αυτοκίνητο να καταφθάνει με τον πατέρα του μέσα και με έναν άλλο κύριο με άσπρο μούσι… του φάνηκε περίεργο και είπε να το διερευνήσει…
Ο Βενιζέλος είχε ήδη κάτσει στην τραπεζαρία με τον πατέρα και ο Μίκης βρισκόταν ήδη στην κουζίνα για να καταλάβει τι γινόταν… – Είχαν γίνει ήδη κάποιες ετοιμασίες και είχε έρθει και άλλος κόσμος. Μάλιστα ο Βενιζέλος εκείνη τη στιγμή δεν ήταν Πρωθυπουργός καθώς είχε βγει το Λαϊκό κόμμα. Όμως, οι εκλογές ήταν προ των πυλών.
Ο Μίκης – μη χάνοντας τότε καιρό – κατευθύνθηκε προς την τραπεζαρία και όταν πια είδε να σερβίρεται το φαγητό.. πήγε και αυτός να κάτσει να φάει με την παρέα. Τότε, ο πατέρας σηκώθηκε και με αυστηρότητα και απολυτότητα του έδωσε να καταλάβει πως δεν έπρεπε να μείνει εκεί αλλά να πάει να περιμένει στην κουζίνα!
Μα διεκδικητικός και αφίμωτος όπως ήταν και είναι σε όλη του τη ζωή ο Μίκης Θεοδωράκης… άρχισε τότε να φωνάζει και να ουρλιάζει! Σε βαθμό που ακόμα και ο Βενιζέλος συγκινήθηκε και τον κάλεσε κοντά του να τον γνωρίσει. Τον ρώτησε τότε λοιπόν το όνομα του και είχε δηλαδή κάθε καλή διάθεση. Να που ο Μίκης όμως δεν τον ήθελε καθόλου εκείνη τη στιγμή γιατί περίμενε μια δικαίωση από τον πατέρα του και μόνο!
Ο πατέρας όμως είχε αγριέψει και συνέχιζε να είναι απόλυτος ζητώντας να πάει στην κουζίνα το μικρό παιδί! Ίσως να διαισθανόταν τι θα συμβεί και σίγουρα ήξερε ότι ο μικρός δεν κάθεται καλά! Να τι συνέβη στη συνέχεια: Στην κορύφωση αυτής της κρίσης… και ενώ ο Μίκης έβλεπε ότι χάνει το παιχνίδι… αν μπορείτε να το πιστέψετε και να το φανταστείτε… κατούρησε τον Ελευθέριο Βενιζέλο! Ο οποίος μάλιστα έχασε και τις εκλογές…
Δε θυμάται όμως την αντίδραση του Βενιζέλου! Το μόνο που θυμάται καλά ήταν το πόσο ξύλο έφαγε την άλλη μέρα από τον πατέρα… – Η αιτία για όσα έκανε ο πατέρας ήταν οι αταξίες του μικρού! Μια φορά έσπασε μια ολόκληρη ομπρέλα πάνω στον Μίκη και μάλιστα ενώ αυτός ήταν γύρω στα 15. Ποιος ξέρει τι θα είχε κάνει! Έκανε πολλές αταξίες ο μικρός μέχρι και σε μεγάλη ηλικία και ο πατέρας δεν τις άντεχε…
Αυτά με τα Γιάννενα. Αυτά και άλλα που θα εξιστορήσουμε στο τέταρτο μέρος της βιογραφίας. Ως εδώ πάντως βλέπουμε πως η σχέση του Μίκη Θεοδωράκη με τη μουσική δεν είχε ξεκινήσει. Βλέπουμε μια επαφή με τη μουσική αλλά όχι μια στενή ανάγκη για να εκφραστεί μέσω της μουσικής. Σύντομα έρχεται το τέταρτο μέρος της βιογραφίας ΄΄Ο Μίκης της αιωνιότητας΄΄… ο Μίκης της Αιώνιας Ελλάδας…
*Ο Αντρέας Καρακούσης είναι δημοσιογράφος, αρθρογράφος και μουσικός
Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη.
Το σύνολο του περιεχομένου του Hellas-Today.gr διατίθεται στους επισκέπτες αυστηρά για προσωπική χρήση. Απαγορεύεται η χρήση ή επανεκπομπή του, σε οποιοδήποτε μέσo, μετά από ή χωρίς επεξεργασία, αν δεν υπάρχει γραπτή άδεια του εκδότη.
